Het stadje Burg an der Wupper, een deelgemeente van Solingen, is ook nu nog beroemd om zijn kunstig geluste Burger Brezel. Het traditionele koekje, dat meer dan 200 jaar oud is, wordt nu nog slechts door enkele ambachtelijke bakkers gemaakt en is in meerdere opzichten heel bijzonder.

Legende van de Franse soldaat

De eerste hamburgerkrakeling zou rond 1795 in de bakkerij Hösterey in Unterburg zijn gebakken. Volgens de legende bracht een gewonde Franse soldaat, die bakker was, het recept mee naar het Bergisches Land en liet zijn beroepsgenoot Johann Peter Hösterey uit dankbaarheid voor zijn goede zorgen krakelingen maken.

Speciale vorm van het gebak

Visueel verschilt de hamburger krakeling vooral van conventionele krakelingen door de vier- tot vijfvoudige lus in het midden. Om de specialiteit op meesterlijke wijze in een lus te draaien, zoals de experts zeggen, gooit de bekwame bakker een lange geknoopte streng deeg in de lucht en draait hij het meerdere malen rond. Enkele uren na het bakken wordt het deeg droog en duurzaam zoals beschuiten. Pas als de krakelingen "dröch" (droog) zijn en rammelen in de mand zijn ze geschikt voor de verkoop.

Burg an der Wupper - geboorteplaats van de hamburgerkrakeling

In Burg an der Wupper zag je vroeger veel pretzelmannen, zogenaamde Kiepenkerle, die vaak dagenlang te voet een verkooptocht door het Bergisches Land maakten met hun rieten manden vol knapperige pretzels. In het midden van de 19e eeuw waren er alleen al in het stadje Burg 30 krakelingbakkerijen, die te herkennen waren aan een krakelingteken op het dak van hun huis. En ook in de naburige steden Wermelskirchen, Wuppertal en Remscheid floreerden krakelingbakkerijen.

Snack met traditie en symbolische koekjes

De hamburgerkrakeling, gemaakt van een vetarm, licht gezoet gistdeeg, werd vroeger vooral gewaardeerd als broodvervanger en als lichte maaltijd. De grotere krakeling was ook populair als snack voor wandelaars en als souvenir uit het Bergisches Land. Bij speciale gelegenheden, zoals nieuwjaar, schoolinschrijvingen of bruiloften, werden ze ook als geluksbrenger gegeven. Naast Bergische Gusszwiebäcken zijn Burger pretzels nog steeds een vast onderdeel van de "Bergischen Kaffeetafel", waar het gebak gewoon in de koffie wordt "gezopt".

Specialiteit met uitsterven bedreigd

Als gevolg van de mechanisatie verdwenen geleidelijk de kleine ambachtelijke bedrijven die wisten hoe ze pretzels moesten maken. En de tendens naar warm en zacht gebak zorgde er ook voor dat de Burger Brezel en ook de Bergische Gusszwieback bijna verdwenen, zodat vandaag nog slechts enkele bakkerijen in het Bergisches Städtedreieck het traditionele gebak produceren.

Activiteiten rond de Burger Pretzel

Slow Food Deutschland e.V. is sinds 2010 betrokken bij de regio Bergisches Land met het internationale biodiversiteitsproject "Ark of Taste" voor de inmiddels zeldzame Burger Pretzel. Sindsdien besteedt het LVR Openluchtmuseum in Lindlar aandacht aan het klassieke gebak met een krakelingdag bij de opening van het seizoen in maart. In het district Unterburg heeft de Verschönerungsverein Burg an der Wupper e.V. al in 1989 een monument voor de krakelingbakkers van weleer opgericht en samen met de Sauerländische Gebirgsverein in 2003 een wandelroute rond Schloss Burg geïnitieerd, in navolging van de Kiepenkerle met het krakelingsymbool.